Juridisch kader kentekennetwerk.nl

Als een bedrijfsvoertuig van een bedrijventerrein wordt gestolen, wordt het voertuig vaak direct naar een andere locatie op een ander bedrijventerrein gereden. Daar worden de kentekenplaten direct verwijderd om detectie te voorkomen. Het is daarom belangrijk zo snel mogelijk na de diefstal het kenteken van het gestolen voertuig op te nemen in refentielijsten van zoveel mogelijk kentekencamera’s. Maar dat duurt meestal een dag en dan zijn de ‘gouden uren’ dus al voorbij. Daarom wordt nu gewerkt aan het Kentekennetwerk. Dat is een samenwerking tussen bedrijventerreinen met kentekencamera’s om op een privacyvriendelijke wijze gestolen voertuigen terug te kunnen vinden. Het idee is eenvoudig, zoals hieronder blijkt. Maar er zitten juridische haken en ogen aan die goed geregeld moeten worden. Daarom is dit document opgesteld.

Hoe zit het juridische kader in elkaar?

Kentekens zijn tot een individu te herleiden: daarom zijn het persoonsgegevens waar de Algemene Verordening Gegevensbescherming voor geldt. De informatie die de politie verwerkt valt onder de Wet politiegegevens. Verkrijgen van kentekens moet voldoen aan het Wetboek van Strafvordering. Aan die drie wetten moet dus in elk geval worden voldaan. Maar minstens zo belangrijk is het om rekening te houden met het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer zoals vastgelegd in de Grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Tot slot is relevant dat heimelijk cameratoezicht is verboden in het Wetboek van Strafrecht. Door de gekozen werkwijze wordt aan al deze wetten voldaan.

Wat is de grondslag voor de verwerking?

Opsporingsonderzoek na een diefstal is geen taak voor particulieren of bedrijven: dat moet de politie doen. Maar daar is hier geen sprake van: het enige wat gebeurt is dat de aangesloten bedrijventerreinen op verzoek van de eigenaar van een kenteken kijken of één kenteken in de uren direct na de diefstal bij hen op het bedrijventerrein is geweest. De bedrijventerreinen gaan zelf niets met die informatie doen: ze geven puur en alleen door of het kenteken inderdaad is gesignaleerd. Voor deze verwerking is een grondslag in de Algemene Verordening Gegevensbescherming nodig en die is er: toestemming (artikel 6.1.a AVG). Toestemming is alleen geldig als deze vrijelijk gegeven (dus niet onder dwang), ondubbelzinnig (dus schriftelijk vastgelegd), geïnformeerd (in duidelijke en eenvoudige taal uitgelegd) en specifiek (voor één verwerking en één doel) is. Dat is hier het geval en uit het feit dat het initiatief bij de aanvrager ligt en uit het ondertekende formulier blijkt dat aan de AVG wordt voldaan.

Welke risico’s voor gegevensbescherming levert dit systeem op?

Er zitten risico’s aan dit systeem en daar worden dan ook beschermingsmaatregelen voor getroffen. De volgende risico’s zijn geïnventariseerd:

• Een risico is dat het zoeksysteem wordt misbruikt voor andere doelen: function creep.
• Een risico is dat het systeem wordt bevraagd voor voertuigen waar de aanvrager niet de kentekenhouder van is.
• Een risico is dat de gegevensverwerking onrechtmatig is volgens de Autoriteit Persoonsgegevens.

Welke maatregelen worden getroffen om de risico’s te mitigeren?

• Er komt geen centrale database met alle kentekens. Alle deelnemende bedrijventerreinen moeten afzonderlijk zoeken in hun eigen database. Dat voorkomt function creep naar andere doelen.
• Er wordt uitsluitend een zoekactie gedaan als het slachtoffer aangifte heeft gedaan bij de politie. Dat voorkomt dat er zoekacties worden gedaan voor andere doelen dan diefstal.
• De aanvrager van een zoekactie moet het kentekenbewijs van het voertuig meezenden. Zo wordt voorkomen dat informatie over andermans kenteken kan worden opgevraagd.
• Uitsluitend bedrijventerreinen met een vastgestelde DPIA voor hun camera’s mogen meedoen. Dat zorgt ervoor dat de verwerving en verwerking van de persoonsgegevens rechtmatig is.